ދިވެހިބަހަކީ ދިވެހިންގެ އަމިއްލަވަންތަ މާދަރީބަސް
(ހ) އެންމެ ފުރަތަމަ ޅެމުގެ މަޢުޟޫއަށް ވިސްނާށެވެ. މިރައިވަރުގެ ޅެމުގެ މައުޟޫއަކީ ލޯތްބެވެ. ނުވަތަ މިއީ ލޯބީގެ ރައިވަރެކެވެ.
(ށ) ދެވަނައަށް ޅެމުގެ ބަހުގެ ވެއްޓަށްބަލާށެވެ. މިރައިވަރުގެ ޅެމުގެ ވެށީގައި ހިމެނެނީ، ހިތާމައިގެ ޙާލަތުގައި މީހަކަށް ދިމާވެދާނެ ހާދިސާއަކަށް ފެތޭ ބަސްކޮށާރެކެވެ. މިސާލަކަށް:- ގިލަން، ނުކައިހުރުން، އުޑުން ތަރިހަނދު ނެގުން.......
(ނ) ތިންވަނައަށް ބަސްތަރުތީބު ކުރާށެވެ. (ދައްކާފައިވާ މިސާލުގައިވާ ފަދައިންނެވެ.)
(ރ) ހަތަރުވަނައަށް ރައިވަރުގައި އިހުބޯދާ ބަސްތައް ހުރިނަމަ، މިޒަމާނަށް ފައްތައިގެން ލިޔެލާށެވެ. (ދައްކާފައިވާ މިސާލާ އެއްގޮތަށެވެ.)
(ބ) ފަސްވަނައަށް، ޖުމްލަމާނަ ހަމަޖެހޭފަދަ ގޮތަކަށް ޢިބާރާތް ކުރުމަށްޓަކައި، ތަރުތީބުކުރި ބަސްތަކުގެ ތިރީގައި ރޮނގުދަމައިގެން ނަންބަރު ޖަހައިގެން ޢިބާރާތް ތަރުތީބު ކުރާށެވެ. (ދައްކާފައިވާ މިސާލަށް ބަލައިގެން ނަމަވެސް ވެހެވެ.)
(ޅ) ހަވަނައަށް ޖުމުލަމާނަ ޢިބާރާތްކުރާށެވެ. (ދައްކާފައިވާ މިސާލާ އެއްގޮތްވާނޭ ފަދަ ގޮތަކަށެވެ.)
މިސާލު (1)
ދުންމިޖެހި ގިލަނުގާ،
ދުންއަމު މަހުންނަމެ ނުކާ،
ލުންރިޔަ ދެފުށު އެޅިވަޔާ،
ދުއްވާނެގޮތް ނޭނގިފާ،
ޑުންއުތަރި ހަނދު ނޭނގިފައިމަ،
ޖުންޖުއިލާގަ ޖެހިފައިމަ.
ދުންމިޖެހި ގިލަނުގާ، (މިގިލަނުގައި ޖެހި) = މިގިލަނުގައިޖެހި (1)
ދުންއަމު މަހުންނަމެ ނުކާ، (އަމުދުންމަނުކައި ހުންނަމެ) = އަމުދުންމަނުކައިހުންނަމެ (6)
ލުންރިޔަ ދެފުށު އެޅިވަޔާ، (ވަޔާރިޔަލުން ދެފުށުންއެޅި) = ވަޔާރިޔަލުންދެފުށުއެޅި (4)
ދުއްވާނެގޮތް ނޭނގިފާ، (ދުއްވާނެގޮތް ނޭނގިފައި) = ދުއްވާނެގޮތެއްނޭގިފައި (5)
ޑުންއުތަރި ހަނދު ނޭނގިފައިމަ،(އުޑުންތަރިހަނދުނޭނގިފައިމަ) = އުޑުގެތަރިހަނދުވަކިނުވެ (3)
ޖުންޖުއިލާގަ ޖެހިފައިމަ. (މަޖުންޖުލައިގައި ޖެހިފައި) = ޖުންޖުލައިގައި ޖެހިގެން (2)
ޖުމުލަ މާނަ:
މިގިލަނުގައި ޖެހުނުފަހުން ޖުންޖުލައިގައިޖެހިގެން އުޑުން ތަރިހަނދު ވަކިނުވެ (ދަތުރުއޮޅި) ވަޔާރިޔަލުން ދެފުށުއެޅި (އަނބުރާ ހޭރިޔާކޮށްކޮށް) ދުއްވާނެ ގޮތެއް ނޭނގިފައި، އަމުދުން މަނުކައި ހުންނަމެވެ.
މިސާލު (2)
ރާއަލި އަހުގާފަތި، (ފަތިހުގާ އަލިއަރާ) = ފަތިހުގެ އިރުއަރާ ވަގުތު، (5)
ރާމުއަކުރަނި ނުކޮށްދަތި، (ދަތިނުކޮށް އަރާމުކުރަނި) = ހިތްދަތިނުކޮށްއަރާމުކުރާށެވެ. (6)
ރާކުނަންދީމާތްލަތި، (ނަންކުރާ ދީލަތިމާތް) = ނަންމަޝްހޫރު މާތްދީލަތި (1)
ރާއައިންނެވި ފުށުންމަތި، (މަރިފުށުން އަރާއިންނެވި) = ނަސަބުންއަރާއިންނެވި (2)
ރާކިވަސް ހަށިކޮޅުންދޭމު، (ހަށިކޮޅުން މުރާކިވަސްދޭ) = ހަށިކޮޅުންމުރާކިވަސްދޭ (3)
ރާލިރަނޭ މައެދޭމު. (މައެދޭ މުރާލިރަނޭ) = މައެދޭ މުރާލި ރަނާއެވެ. (4)
ޖުމުލަމާނަ:
ނަންމަޝްހޫރު ނަސަބުން އަރާހުންނެވި ހަށިކޮޅުން މުރާލިވަސްދޭ މައެދޭ މުރާލި ރަނާއެވެ. ފަތިހުގެ އިރުއަރާވަގުތު ހިތްދަތިނުކޮށް އަރާމުކުރާށެވެ.